اینکه بلوچها قبل از گرویدن به دین مبین اسلام آئین زرتشتی داشته اند برای آنانکه اهل تحقیق هستند و…
مطالعه تاریخی از بلوچستان دارند پوشیده نیست زیرا هنوز آثاری از آتشکده های بلوچها در نقاط مختلف سیستان و بلوچستان موجود است همچون آثار تاریخی کوه مهرگان در سراوان وآتشکده های دهانه غلامان در سیستان و چندین جای دیگر در بلوچستان یکی از آئین ها و مراسم به جا مانده از ایران باستان عید نوروز وجشن بهار طبیعت است که برپایی این مراسم آئینی و جشن باستانی هیچگونه مغایرتی بادستورات دین اسلام ندارد بلکه بسیاری ازمراسم ان را ازجمله دید و بازدید(صله رحم) و درخت کاری بزرگان دین اسلام تائید و مورد تاکید قرار داده اندبه همین دلیل نه به عنوان یک سنت مذهبی بلکه به عنوان یک آئین کهن ملی و باستانی هنوز در بین اقوام ایرانی زنده مانده و رواج دارد بلوچها نیز به عنوان یکی از اقوام اصیل آریایی و ایرانی همچون سایر اقوام آریایی نوروز و بهار طبیعت وشکوفایی غنچه های آن را گرامی داشته و جشن می گیرندو از قدیم الایام سفره ای به پهنای وسعت بلوچستان و پر از هفت سین به قرار زیر پهن می کردند:
1-سهر رنگ کنگ: یعنی سرخ رنگ کردن پشم و شاخ گوسفندان با حنا درایام نوروز
2-سوز نی: نواختن نی توسط چوپانانی که با نواختن سرودهای شاد همراه با ترنم زیبای بهار گوسفندان را به طبیعت سبز و چراگاه های بهاری می بردند
3-سوختن اسپندو دود کردن اسپند در لحظه تحویل سال در ظرف مخصوص سفالی به اعتقاد دفع بلا در طول سال
4-سرودن آواهای جشن بهارگاه و بهار چرانی
5-سبز کردن سردر منازل با برگ درخت خرما و نهالکاری یعنی پاجوش ها و نهال های درخت خرما که برای آماده سازی کاشت در اسفند ماه دورتادور ریشه آنها را با گونی پوشانده و هر روز چندین بار گونی را با آب خیس میکردند یا در کنار جوی آب قنات قرار می دادند تا خشک نشود و هنگام تحویل سال و شروع بهار بزرگتر ها به عنوان عیدی به کوچکترها می دادند تا بکارند
6-سرمه سایی: در قدیم هنگام نوروز زنان سنگ سرمه را می سائیدند و برای استفاده در طول سال آماده و در ظرفی به نام سرمه دان نگهداری می کردند وبه دختران هدیه می دادند
7- سور کردن: یعنی ختنه پسران را در ایام نوروز هفت شبانه روز جشن می گرفتند و با اجرای رقص محلی دو چاپی و اجرای بازی محلی جی تا پاسی از شب را بیدار بودند ختنه پسران در این ایام دلیل بهداشتی هم داشته زیرا در این فصل هوا معتدل بوده و با توجه به اینکه ختنه با روش های قدیمی و سنتی انجام می شد امکان عفونت در هوای بهاری کمتر بود.
از هفت سین که بگذریم در بلوچستان اسم نوروز به عنوان اسم پسر در میان بلوچها بسیار رایج است در حالی که در بین سایر اقوام ایرانی اسم نوروز در نامگذاری پسرنشان کمتر مرسوم است.
شعرای بلوچ نیز در باره نوروز و جشن بهارگاه سروده های زیادی دارند.
[